Yapı Analiz Programı
Yapı Analiz Programı (YAP), KORU Projesi kapsamında tarihi kent merkezlerindeki kültürel miras varlıklarının incelenmesi yoluyla şehir ölçeğinde yapı ve risk analizlerinin gerçekleştirildiği bir çalışmadır.
YAP, literatür araştırması ve alanda yapılan test çalışmaları sonucunda bir veri tabanının oluşturulmasıyla başlar. Oluşturulan bu veri tabanı, yapının kadastral bilgileri ve mülkiyet durumundan başlayarak, yapım sistemi, kat sayısı, cephe özellikleri ile yapı cephesinde bulunan mimari elemanların bilgilerini kayda geçirmeyi amaçlar. Gereken bilgiye yerel mimarinin karakteristik özellikleri ve yerel risk etmenlerinin (iklimsel nedenler, kullanıcı kaynaklı sorunlar vb.) incelenmesi ile ulaşılır. Yapı bilgilerinin veri tabanına aktarılması ise açık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemleri yazılımı olan QGIS programı ve bu programın mobil uygulaması olan Qfield ile yapılmaktadır.
Proje Alanları
Artuklu, Mardin ve Antakya, Hatay kent merkezlerinde yürütülen projede, kültürel miras yapılarının mimari özelliklerinin, kullanım bilgilerinin ve sorunlarının işlendiği bir veri tabanı oluşturularak, tarihi doku içerisinde seçilen bölgeler için haritalamalar yapılmıştır. Bu haritalar vasıtasıyla yapıların güncel korunma durumu, kentsel alanların farklılaşmaları, kentin sosyal yaşamı ile ilgili bilgiler ve karşılaşılan yapısal sorunlar görülebilmektedir.
Artuklu, Mardin
KORU ve YAP yürütücülerinin Kasım 2018’de Edinburgh’ta aldığı QGIS kursu ile başlayan projede, Aralık 2018’de iki günlük bir test çalışması ve Ocak 2019’da on bir gün boyunca süren bir alan çalışması yapılmıştır. Mardin Artuklu Üniversitesi’nde Mimarlık (lisans) ve Mimari Restorasyon (ön lisans) bölümlerinde eğitim gören sekiz öğrenci ile yürütülen çalışma sonucunda gerekli veri tabanı toplanmış ve haritalar çıkartılmıştır. Tarihi kent merkezindeki farklı özelliklere sahip üç bölgede; farklı işlevlerin yoğunlaştığı alanları, yapıların mimari özelliklerindeki değişimleri ve koruma sorunlarını gösterecek şekilde 986 yapı girdisi oluşturulmuştur. Tarihi kent merkezinin çarşıları, konut bölgeleri ve ana caddeleri ile farklı dönemlerin etkisi görülebilmektedir.
Mardin QGIS veritabanına ulaşmak için buraya tıklayın.
Antakya, Hatay
Ağustos 2019’da yapılan test çalışması ile hazırlık aşaması biten YAP Antakya projesi, 8-16 Eylül 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen Koruma Güz Kampı bünyesinde Yapı Analizi ve QGIS Atölyesi öğrencileri tarafından hazırlanmıştır. Mimarlık, arkeoloji, şehir bölge planlama gibi lisans düzeyindeki bölümlerden yedi öğrenci kent sokaklarında veri girişi yapmış ve eş zamanlı olarak kültürel miras etki değerlendirmeleri ve coğrafi bilgi sistemleri hakkında eğitim görmüşlerdir. Kentin farklı tarihi dönemlerinin ele alınması için doğu-batı ekseninde ilerleyen bir rota belirlenerek Kurtuluş Caddesi çevresindeki bir grup yapı adası seçilmiş ve 89 yapı haritaya işlenmiştir.
Antakya QGIS veritabanına ulaşmak için buraya tıklayın.
YAP Önerileri
Yapı Analiz Programı için Mardin ve Antakya sokaklarında kullandığımız haritalama uygulamasını denemek isterseniz aşağıdaki dosyayı (“YAP Önerileri”) cihazınıza indirerek düşünce ve önerilerinizi haritaya işleyebilir, info@koruprojesi.org adresine göndererek bizlerle paylaşabilirsiniz!
YAP Önerileri Kullanım Rehberi
Yapı Analiz Programı için Terimler Sözlüğü
GALERİ
